ABŞ-ın seçilmiş prezidenti Donald Trampa yaxın bir neçə şəxsin açıqlamaları və müsahibələrindən aydın olur ki, onun müşavirlərinin Ukraynadakı müharibəyə son qoymaqla bağlı açıq və qapalı təklifləri ölkənin böyük hissəsinin yaxın gələcəkdə Rusiyanın əlinə keçəcəyini göstərir (https://www.reuters.com/world/trumps-plan-ukraine-comes-into-focus-territorial-concessions-nato-off-table-2024-12-04/).

Üç əsas müşavirin, o cümlədən Trampın Rusiya-Ukrayna münasibətləri üzrə xüsusi nümayəndəsi, istefada olan general-leytenant Keyt Kelloqun təkliflərində oxşar elementlər çoxdur. Onların arasında Ukraynanın NATO üzvlüyünün gündəmdən çıxarılması təklifi də var.

Müşavirlərinin bəyanatları Trampın sülh planının mümkün konturlarını üzə çıxarır. Onlar Moskva və Kiyevi “kökə və qamçı” vasitəsilə danışıqlara məcbur etməyə çalışacaqlar - Kiyev danışıqlara razılaşmasa, bu ölkəyə hərbi yardım kəsiləcək, Rusiya prezidenti Vladimir Putin danışıqlardan imtina etsə, yardım artırılacaq.

Seçki kampaniyası zamanı Tramp dəfələrlə bəyan etmişdi ki, üç ilə yaxın davam edən bu konflikti  yanvarın 20-də keçiriləcək andiçmə mərasimindən sonrakı 24 saat ərzində sona çatdıracaq. Amma o buna necə nail olacağını hələ açıqlamayıb. Analitiklər və keçmiş milli təhlükəsizlik rəsmiləri Trampın öz vədini yerinə yetirə biləcəyinə böyük şübhə ilə yanaşırlar.

Canlı qüvvə çatışmazlığı və artan ərazi itkiləri ilə üzləşən Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski danışıqlara razılaşa biləcəyinə işarə edib.

Ukraynanın NATO-ya qəbul edilməsi istəyini tez-tez dilə gətirən Zelenski bu həftə deyib ki, Ukrayna işğal olunmuş ərazilərinin bir hissəsini qaytarmaq üçün diplomatik həll yolları tapmalıdır.

Amma analitiklər və keçmiş ABŞ rəsmiləri bildirirlər ki, tezliklə Tramp Putinin sülh danışıqlarında maraqlı olmadığını anlaya bilər, çünki Ukraynada yeni ərazilər ələ keçirmək ona daha çox qazanc əldə etmək fürsəti yaradır.

"Putin heç yerə tələsmir" - Amerika kəşfiyyatının Rusiya üzrə keçmiş analitiki, hazırda “Beynəlxalq sülh üçün Karnegi Fondu”nun təhlil mərkəzində çalışan Yucin Rumer (Eugene Rumer) belə deyib.

O qeyd edib ki, Putin sülh üçün irəli sürdüyü şərtlərdən vaz keçmək istəyi nümayiş etdirmir. Bu şərtlər arasında Ukraynanın NATO-ya daxil olmaqdan  imtina etməsi  və Rusiyanın tam nəzarət etmədiyi dörd əyalətdən vaz keçməsi tələbi də var. Kiyev bu tələbi rədd edib.