Siyasət

“Bakı Moskva ilə əlaqələrini Trampın siyasətinə görə tənzimləyir”

9 May, 2025
509

Toplum TV

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev İkinci Dünya Müharibəsindəki qələbənin 80-ci ildönümü münasibətilə Moskvada keçirilən hərbi parada getməkdən son anda imtina edib.

Bu, habelə mayın 4-də Milli Məclisin deputatı Azər Badamovun Rusiyaya buraxılmaması iki ölkə arasındakı gərginliyin hələ də davam edib-etmədiyi sualını gündəmə gətirib. 

Azərbaycan və Rusiya arasında gərginlik ötən ilin dekabrın 25-də AZAL təyyarəsinin Aktauda qəzaya uğramasından sonra başlayıb.

Rəsmi Bakı təyyarənin həmin gün Ukrayna dronlarından qorunan Rusiya hərbi hava qüvvələri tərəfindən vurulduğunu iddia edib. 

Azərbaycanın hökumətyönlü media orqanları isə yazıb ki, təyyarənin vurulduqdan sonra Rusiya ərazisində qəza enişi etməsinə icazə verilməyib ki, təyyarə Xəzər dənizinə düşsün və izlər itirilsin. 

Bir neçə gün sonra Rusiya Prezidenti Vladimir Putin hadisənin Rusiya ərazisində baş verməsinə görə üzrxahlıq edib, lakin üzərinə məsuliyyət götürməyib. Həmin vaxt AzTV-yə müsahibə verən Əliyev isə Rusiya “öz günahını etiraf etməli və üzr istəməlidir, günahkarları cəzalandırmalıdır və zərər çəkən sərnişin və ekipaj üzvlərinə təzminat ödəməlidir” deyib.

Hadisədən dörd aydan çox keçməsinə baxmayaraq, Rusiya Əliyevin tələblərini yerinə yetirməyib. Azərbaycan prezidenti də o vaxtdan bəri etdiyi çıxışlarda və müsahibələrdə bu mövzuya qayıtmayıb. 

III Respublika Platformasının qurucu üzvü Araz Əliyev “Facebook” yazısında xatırladır ki, ötən müddət ərzində Putin Milli Məclisin sədri Sahibə Qafarovaya “Dostluq” ordeni verib və Azərbaycanın hökumətyönlü mediası da münasibətlərin qaydasına düşməsindən yazıb. 

A.Əliyevin fikrincə, Azərbaycan hakimiyyəti hazırda Rusiya ilə əlaqələrini ABŞ Prezidenti Donald Trampın bu ölkəyə münasibətinə əsasən tənzimləyir. 

“Bir neçə həftə əvvəl xəbər çıxmışdı ki, Azərbaycan ən yüksək səviyyədə 9 may paradında iştirak edəcək. Bu o vaxtlar idi ki, Tramp Putin haqqında ağızdolusu danışır, [Ukrayna Prezidenti] Zelenskini isə azarlamaqla məşğul idi”, - o yazıb. 

Bu ayın əvvəli isə Tramp administrasiyası Ukrayna ilə çoxdan gözlənilən “mineral razılaşması”nı imzalayıb və yanvardan bəri ilk dəfə bu ölkəyə silah satışına icazə verib. Eyni zamanda, Tramp da Putini Ukrayna ilə atəşkəsə razı olmadığına görə tənqid edib. 

“Elə həmin andaca Azərbaycanda qiyamət qopdu. Birdən Rusiyanın vurduğu təyyarə yada düşdü, Azər Badamovun deportasiya məsələsi gündəm oldu. Qəribədir, Azər Badamovu deportasiya etsələr də, ona yoldaşlıq edən deputatlar səfəri davam etdirdi. Axırda qərar çıxdı ki, paradda Azərbaycan təmsil olunmayacaq”, - A.Əliyev qeyd edib. 

Onun müşahidəsinə görə, Azərbaycan xarici siyasətində son aylarda Trump administrasiyasını əsas siyasi "orientir" kimi götürüb.

“Çünki Tramp hələ Azərbaycanla bağlı konkret mövqe qoymayıb. Trampın emosional və qeyri-rasional xarakteri də hakimiyyəti narahat edir. Yəqin ki, "birdən olmaz elə, olar belə, Allah xatasını bizdən uzaq eləsin" deyilir. Ona görə də Tramp rəsmi mövqeyini göstərməmiş Azərbaycan-Rusiya münasibətləri eniş yoxuşlu olacaq. Ruslar Tramp Putini tərifləyəndə "dost", Trampın Putinlə arası dəyəndə isə "təyyarə vuran" olacaqlar. Rusiya kimi bir dövlətin qonşusu olub, hər hansı orientirsiz hərəkət etmək çox çətindir. Hakimiyyət üçün də eyni dəyərləri bölüşdükləri Trampdan daha yaxşı orientir ola bilərmi?!”

Siyasi şərhçi Şücaət Əhmədzadə Toplum TV-yə bildirir ki, təyyarə qəzasından bəri Azərbaycan kommunikasiya kanallarını açıq saxlamağa çalışır, lakin vəziyyətin gərginliyi hələki azalmayıb. 

“Azərbaycan bildirib ki, bu məsələ Beynəlxalq Mülki Aviasiya Təşkilatı vasitəsilə beynəlxalq məhkəmələrə qədər gedə bilər və belə olan halda, Rusiya həm ciddi maliyyə məsuliyyəti, həm də nüfuz itkisi ilə üzləşə bilər”, - o deyir. 

Əhmədzadə düşünür ki, ABŞ-Rusiya münasibətləri və Ukrayna müharibəsi, “təbii ki, Azərbaycan-Rusiya münasibətlərinə də təsir edir”, lakin ümumilikdə Bakı-Moskva münasibətlərində daha çox reaksiya verən tərəf Bakı olur. 

“Çünki burada açıq-aşkar güc assimetriyası mövcuddur və Azərbaycan heç bir halda Rusiya amilini nəzərdən qaçıra bilməz. Xüsusilə də nəzərə alsaq ki, Rusiya sadəcə bir qonşu deyil, postsovet məkanı, xüsusilə də Cənubi Qafqaz regionu ilə bağlı hegemon iddialara malik bir dövlətdir.”

O, burada Rusiya daxilində “müxtəlif qərarverici qüvvələrin maraqlarına” da diqqət çəkir. 

“Daha praqmatik yanaşan “iqtisadçılar” Ukrayna müharibəsi dövründə Azərbaycan kimi qonşu dövlətlərlə münasibətlərin pozulmamasının və əsasən iqtisadi maraq doğuran birgə addımların atılmasının tərəfdarı olsalar da, hərbi-təhlükəsizlik dairələri məsələlərə daha çox təzyiq göstərmək metodları ilə yanaşmağı üstün tuturlar”, - Əhmədzadə deyir.


Toplum TV Azərbaycanın müstəqil xəbər platformasıdır. O, ölkədə və bölgədə baş verən siyasət, iqtisadiyyat, sosial, kriminal, gender mövzularında xəbərləri dəqiq və qərəzsiz şəkildə izləyicilərimizə çatdırır.

Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCztIohlYx63yMJzcRTF18IA

WebSite: https://toplummedia.tv

Facebook: https://www.facebook.com/toplumtv

İnstagram: https://www.instagram.com/toplum.media/

Telegram: https://t.me/Tvtoplum

Şikayətlərinizi bizə göndərin: info@toplum.tv

Siyasət

İsrail Qəzzada katolik kilsəsinə etdiyi hücumdan “xeyli təəssüflənib” 

18 İyul 2025

Foto: Getty Images

İsrail Qəzza zolağında yeganə katolik kilsəsi olan Müqəddəs Ailə Kilsəsinə etdiyi hücumdan “xeyli təəssüflənib”.  Bu barədə iyulun 17-də İsrail Baş naziri Benyamin Netanyahunun ofisindən verilən bəyanatda bildirilib.  Bəyanatda əlavə olunub ki, hücumla bağlı araşdırma aparılır və İsrail “mülki şəxslərin və müqəddəs yerlərin qorunmasına sadiqdir”.  Kilsə iyulun 17-i səhər saatlarında tank atəşi ilə vurulub, nəticədə 3 nəfər ölüb və kilsənin keşişi də daxil olmaqla bir neçə nəfər yaralanıb.  Ağ Ev sözçüsü Karolayn Levit jurnalistlərə bildirib ki, Netanyahu ABŞ Prezidenti Donald Trampa telefon zəngində kilsənin vurulmasının “bir səhv” olduğunu deyib.  Müqəddəs Ailə Kilsəsi 2023-cü ilin oktyabrından, İsrail Qəzzanı bombalamağa başlayandan bəri zolağın...
Siyasət

ABŞ diplomatlara başqa ölkələrdəki seçkiləri qiymətləndirməməyi tapşırıb 

18 İyul 2025

Foto: Reuters

ABŞ Dövlət katibi Marko Rubio diplomatlara xarici ölkələrdəki seçkiləri qiymətləndirməməyi tapşırıb.  Bu barədə iyulun 17-də “Reuters” agentliyi ABŞ Dövlət Departamentindən sızdırılan sənədə əsasən məlumat yayıb.  Sənəddən görünür ki, Rubio diplomatlara “xarici ölkələr tərəfindən təşkil olunan seçkilərin dürüstlüyü və ya ədalətliliyi haqda şərh verməməyi” tapşırıb.  “Departament, öz maraqlarında olmadığı halda, artıq Vaşinqtondan seçkilərlə bağlı bəyanatlar və ya sosial media paylaşımları yaymayacaq”, - sənəddə qeyd olunub.  “Xarici seçki ilə bağlı şərh vermək uyğun olduqda, mesajımız qısa olmalı, qalib namizədi təbrik etməyə və zərurət yaranarsa, ortaq xarici siyasət maraqlarını vurğulamağa yönəlməlidir. Mesajlarda seçki prosesinin ədalətliliyi və ya dürüstlüyü, onun legitimliyi və ya sözügedən...

Seçilmiş Videolar

Toplum TV loqo