Təhsil İnstitutunun şagird qəbulu mərkəzləşdirilmiş imtahanla həyata keçirilən bir sıra lisey və gimnaziyalara qəbulla bağlı yeni qərarı narazılıqlarla qarşılanıb. 

Mayın 26-da institut açıqlama yayaraq sözügedən təhsil müəssisələrinə qəbulun yalnız 6-cı sinif şagirdləri üçün, imtahan üçün qeydiyyatın isə iyunun 5-dən aparılacağını bildirib. 

Bu, övladları aşağı siniflərdə təhsil alan və lisey və gimnaziyalara qəbula hazırlaşan valideynlərin etirazına səbəb olub. 

Gəncədə yaşayan bir qrup valideyn mayın 27-də Gəncə şəhər fizika, riyaziyyat və informatika təmayüllü liseyin önünə toplaşıb. Onlar İctimai televiziyaya deyib ki, qərar övladlarını məyus edib. 

“Mənim uşağım 5-ci sinifdə oxuyur. Bir ildir fərdi hazırlığa gedir, əziyyət çəkir. Maddiyyatı heç demirəm, sadəcə istəyirəm ki, uşağımın çəkdiyi əziyyət yerdə qalmasın. Qeydiyyata 10 gün qalmış deyirlər ki, 5-ci siniflər imtahan verə bilməz. Əgər bu qərar var idisə, niyə ötən ilin sentyabrından demirdilər? Camaat da xərc çəkib uşağını hazırlığa qoymazdı”, - Nigar Həziyeva adlı valideyn deyib. 

Təhsil İnstitutunun sosial media hesablarının şərh bölmələrində də onlarla valideyn narazılıqlarını ifadə edib, qərarın dəyişilməsinə çağırıb. 

“Aylarla hazırlaşan 4-cü və 5-ci sinif şagirdlərinin əməyi, psixoloji gərginliyi, valideynlərin çəkdiyi zəhmət bir qərarla puç edildi. Bu barədə öncədən açıq və dəqiq məlumat verilməməsi isə vəziyyəti daha da ağırlaşdırdı. Bu cür qeyri-müəyyənlik uşaqlarda inamsızlıq və ruh düşkünlüyü yaradır. Təhsil, yalnız proqram və qaydalarla yox, eyni zamanda vicdanla idarə olunmalıdır. Gələcəyimiz olan uşaqların haqqına bu qədər asanlıqla müdaxilə edilməsi yolverilməzdir”, - Arzu Rəhimzadə adlı bir valideyn qurumun “Facebook” səhifəsində yazıb. 

İnstitut narazılıqlara cavab olaraq mayın 27-də qərarla bağlı açıqlama verib. 

“Bu yanaşma lisey və gimnaziyalara şagirdlərin qəbulunun daha dolğun akademik və psixoloji hazırlıq səviyyəsində həyata keçirilməsi məqsədinə xidmət edir. Beynəlxalq təcrübələr də göstərir ki, təmayül əsaslı seçimlər çox erkən yaşlarda deyil, müəyyən baza biliklər formalaşdıqdan sonra aparıldıqda daha ədalətli və səmərəli nəticələr verir”, - qurumdan qeyd olunub. 

Təhsil eksperti Kamran Əsədov “Demokrat.az” saytına açıqlamasında Təhsil İnstitutunun “heç bir ictimai izahat, keçid dövrü, və ya əvvəlcədən xəbərdarlıq olmadan” bu qərarı verməsini “təhsildə idarəçilik baxımından həm prinsipial, həm də etik cəhətdən qəbuledilməz” adlandırıb.

“Bu qərar təkcə bir texniki dəyişiklik deyil, minlərlə ailənin həyat planlarını pozan, uşaqların psixoloji durumuna mənfi təsir göstərən və dövlət-vətəndaş münasibətlərində etimadı zədələyən ciddi bir zərbədir”, - o deyib. 

Ekspert bildirib ki, Elm və Təhsil Nazirliyi bu qərara görə ictimaiyyətə cavab verməlidir. 

"Qanunvericiliyə görə, hər hansı mərkəzləşdirilmiş qəbul qaydasında dəyişiklik əvvəlcədən ictimaiyyətə təqdim edilməli, bu barədə normativ sənəd hüquqi qüvvəyə minməli, və ən azı bir tədris ili əvvəlindən xəbərdarlıq edilməlidir. Əks halda bu, inzibati özbaşınalıq və ailələrin planlaşdırma hüquqlarının pozulmasıdır. Təhsil Haqqında Qanunun 5-ci maddəsində qeyd olunur ki, təhsil prosesi şəffaf və proqnozlaşdırıla bilən şəkildə təşkil edilməlidir. Bu qərar isə nə şəffafdır, nə də proqnozlaşdırıla bilən”, - Əsədov əlavə edib. 

Milli Məclisin üzvü Fazil Mustafa da eyni sayta açıqlamasında nazirliyin qərarlarını “vaxtında və aydın şəkildə” izah etməli olduğunu deyib. 

“Əgər bu qərarlar qəfil və əsaslandırılmamış şəkildə həyata keçirilirsə, cəmiyyətin inamı sarsılır, nəticədə təhsilə olan ümumi etimad azalır. Elə nazirlik var ki onların fəaliyyəti gizlilik ehtiva edir. Elm və Təhsil Nazirliyi isə bu sıraya aid deyil. Nazirlik bu kimi hallarda açıq kommunikasiyaya üstünlük verməli, qərarların səbəblərini vaxtında və aydın şəkildə izah etməlidir. Əks halda, dediyiniz kimi, nəticələr həm psixoloji, həm sosial baxımdan daha da ağır ola bilər”, - o qeyd edib.